Hơn một thập kỷ trôi qua, thị trường lại chứng kiến cơn “nổi loạn” của vàng. Những dự báo vàng giảm từ 100 triệu/lượng về 80 triệu đồng trở nên lạc lõng. Tuy nhiên, bài học từ cú sốc năm 2011 vẫn còn đó.
Vàng cũng có thời tăng vọt rồi giảm sâu
Giá vàng tăng như vũ bão, liên tiếp thiết lập đỉnh cao lịch sử – đạt 101 triệu đồng/lượng vào ngày 19/3. Chỉ trong một năm, giá vàng nhẫn tăng khoảng 30 triệu đồng/lượng, vàng miếng SJC cũng đội lên hơn 19 triệu đồng mỗi lượng.
Theo đó, giá vàng nhẫn và vàng miếng tăng lần lượt 43% và 23% so với cùng kỳ năm trước. Với mức tăng này, vàng sinh lời gấp 3-5 lần so với gửi tiền tiết kiệm.
Lúc này, những dự báo vàng giảm giá về 80 triệu đồng/lượng, thậm chí sâu hơn trở nên lạc lõng. Không mấy người tin vào một kịch bản như vậy.
Tuy nhiên, lịch sử giá vàng đã chứng minh “vàng không phải chỉ có tăng”, mà có khi nhiều năm chìm sâu dưới đáy.
Giai đoạn 2009-2011, giá kim loại quý này cũng biến động dữ dội. Chỉ 3 năm, giá vàng miếng trong nước từ 19 triệu vọt lên 49 triệu đồng/lượng, tăng hơn 30 triệu đồng mỗi lượng. Đây cũng được xem là “cơn sốt vàng” đầu tiên của thế kỷ 21 khi nhu cầu vàng của người Việt bị đẩy lên đỉnh điểm.
Tuy nhiên, trước ngưỡng 50 triệu đồng/lượng, cuối năm 2011 giá vàng bắt đầu lao dốc và quanh mốc 34-36 triệu đồng/lượng giai đoạn 2012-2018, tạo đáy 32,45 triệu đồng/lượng vào cuối năm 2015.
Đến năm 2019, vàng mới bước vào chu kỳ tăng giá, vọt lên 42,6 triệu đồng/lượng chốt phiên giao dịch cuối năm, sau đó duy trì đà tăng mạnh ở những năm tiếp theo. Có nghĩa, phải mất nhiều năm, người mua vàng năm 2011 mới hoà vốn.
Kịch bản năm 2011 hoàn toàn có thể lặp lại
Nhiều năm đi ngang sau cú sụt giảm cuối 2011, giá vàng chỉ thực sự có cơn sốt mới vào cuối năm 2023. Giá vàng miếng SJC ghi nhận trong phiên giao dịch đầu năm 2023 ở mức 67 triệu đồng/lượng (bán ra). Chỉ hơn hai năm sau, ngày 19/3/2025, giá vàng miếng đã vượt 100 triệu đồng/lượng, tăng 33 triệu đồng/lượng (tương đương tăng 49,3%).
Còn tính từ đáy 32,45 triệu đồng/lượng cuối năm 2015, giá vàng miếng SJC đã tăng 67,55 triệu đồng/lượng, tương đương mức tăng 208%.
Tương tự, giá vàng nhẫn ngày 1/1/2023 chỉ ở ngưỡng 54 triệu đồng/lượng chiều bán ra, đến ngày 19/3/2025 vọt lên 100 triệu đồng/lượng, tăng khoảng 46 triệu đồng/lượng (tương đương mức tăng 85%).
Đợt tăng giá vàng lần này có rất nhiều yếu tố hỗ trợ từ trong nước và quốc tế. Hiện giá vàng trong nước “đu” trên đỉnh cao lịch sử, khi kim loại quý này trên thị trường thế giới chính thức vượt 3.000 USD/ounce và liên tục lập đỉnh mới.
Mặt hàng này cũng được hưởng lợi từ những lo ngại về bất ổn kinh tế và địa chính trị trên toàn cầu. Chưa kể, đà tăng của giá vàng còn được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, như sự suy yếu của đồng USD, thị trường chứng khoán và bất động sản kém hấp dẫn, lãi suất gửi tiết kiệm ở mức rất thấp.
Bên cạnh đó, áp lực lạm phát kéo dài ở nhiều lĩnh vực tiếp tục gia tăng sức hấp dẫn của vàng như một kênh phòng vệ trước sự mất giá của tiền tệ. Đó là chưa kể các “cá mập” đầu cơ trên thị trường vàng quốc tế đang muốn “té nước theo mưa” để hưởng lợi từ vàng.
Trước những yếu tố trên, không ít chuyên gia kỳ vọng giá vàng có thể lên 3.200 USD/ounce, thậm chí cao hơn trong năm nay. Giá vàng trong nước sẽ tăng theo và thiết lập ngưỡng lịch sử mới, nhưng thỉnh thoảng sẽ đảo chiều lên – xuống.
Ngược lại, cũng có bạn đọc cảnh báo, đợt tăng của vàng lên 3.000 USD lần này có nét tương đồng với đợt tăng lên mức cao kỷ lục gần 1.900 USD/ounce vào năm 2011, sau đó giảm mạnh do áp lực chốt lời. Kim loại quý này đã bắt đầu giảm liên tục và xuống đáy 1.049 USD/ounce năm 2015.
Bạn đọc này thống kê: Từ cuối 2019, giá vàng thế giới bắt đầu tăng lại và đến năm 2020 đóng cửa giá ở mức 1.895,10 USD/ounce. Tức, nếu mua vàng từ cuối năm 2011 thì đến cuối năm 2020 người cầm vàng mới “về bờ”.
Khi những yếu tố đang hỗ trợ giá vàng kể trên qua đi, thì tất yếu vàng thế giới sẽ lao dốc, vàng trong nước cũng giảm theo. Do vậy, ở thời điểm này cần có sự cân nhắc kỹ, tránh mua theo cảm xúc, bởi không có hàng hoá nào chỉ có một chiều tăng liên tục.
